ریشه‌ی این اصط. در حکایت زیر از دفتر چهارم مثنوی است: 

آن یکی در وقت استنجا بگفت//که مرا با بوی جنت دار جفت

گفت شخصی خوب وِرد آورده‌ای// لیک سوراخ دعا گم کرده‌ای

توضیح: شخصی به‌هنگام استنجا (طهارت گرفتن بعد از قضای حاجت) به جای خواندن دعای ویژه‌ی این کار (خدایا کثافات جسمی را از خودم پاک کردم، بادا که پلیدی معنوی هم از من پاک گردد)، به‌اشتباه دعای شستن بینی را می‌خوانده (خدایا من بینی جسمی‌ام را می‌شویم، بادا که بینی روحی‌ام نیز پاک شود تا بوی بهشت به مشامم برسد) و دیگری به او گفت: دعا را خوب می‌‌خوانی، اما سوراخ دعا را گم کرده‌ای!

 (برگرفته از: علی اکبر دهخدا - امثال و حکم، جلد 2)

1- گفتم حضرت آقا، مثل اینکه سوراخ دعا رو گم کردین، از من چیزی به شما نمی‌ماسه. خدا روزی شما رو جای دیگه حواله کنه.

- اگر خیال می‌کنی که با این حقه‌بازی‌ها و گربه‌رقصانی‌ها بتوانی سر مرا شیره بمالی، سوراخ دعا را گم کرده‌ای.

 (محمدعلی جمال‌زاده – سروته یک کرباس)

2- تو نباید این حرف‌ها را اونجا در حضور جمع می‌زدی، به‌نظر می‌رسه که سوراخ دعا رو گم کرده باشی.

1- به راه خطا رفتن؛ اشتباه کردن؛ راه‌ ورمز موفقیت/ رسیدن به هدف را ندانستن

2- گفتن حرفی که کم‌ترین ارتباطی با موضوع گفتگو نداشته باشد

سوراخ دعا را گم کردن